Siyavuş Novruzov: "Həqiqətpur keçmiş kəşfiyyat generalıdır və onunla bağlı Azərbaycanda cinayət işi qaldırılıb"

Yeni Azərbaycan Partiyasının (YAP) icra katibinin müavini, Milli Məclisin İctimai birliklər və dini qurumlar komitəsinin sədri Siyavuş Novruzovun APA-ya müsahibəsini ixtisarla oxucularımıza təqdim edirik


- Parlament seçkilərindən sonra adətən Mərkəzi Seçki Komissiyasının tərkibi yenidən müəyyənləşir. Əvvəl Milli Məclisdə təmsil olunan bir neçə partiya bu dəfə parlamentə keçə bilməyib. MSK ilə bağlı məsələ necə olacaq?

- Belədir ki, Milli Məclisin tərkibi yenidən seçildikdən sonra MSK yenidən formalaşdırılmalıdır. Orada 6 nəfər Yeni Azərbaycan Partiyasının, 6 nəfər bitərəflərin, 6 nəfər isə digər siyasi partiyaların nümayəndələri olur, namizədlikləri müvafiq olaraq irəli sürülür. Yəqin ki, növbəti sessiyada bu məsələ parlamentdə həll olunacaq.

- Nardaran hadisələrinin ardınca parlamentdə qanunvericiliyə edilən dəyişikliklər birmənalı qarşılanmayıb, hətta bunu Azərbaycanda dini ayinlərə, mərasimlərə təzyiq kimi xarakterizə edənlər var. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?
- Dəyişikliklərin səbəbi qətiyyən Nardaran hadisələri deyil. Bu, sosial sifariş idi. Dünyada dini ekstremizm geniş yayılıb. Söhbət tək İslam dinindən getmir. Birdən görürsən ki, Avropada müsəlmanlarla xristianlar arasında kütləvi qarşıdurmalar yaranır, başqa-başqa ölkələrdə silahlı münaqişələr var. Azərbaycanda da buna meyl yaranıb və ölkəni tərk edərək o ölkələrdə din adı altında münaqişələrə axın edənlər var. Suriya, İraq və sair... Bununla əlaqədar biz qanunvericiliyimizi sərtləşdirdik və yeni dəyişikliklər və əlavələr layihəsi qəbul etdik ki, belə halların qarşısını alaq. Bu məsələlərin əsas mahiyyəti nədir? Açıq deyək, son vaxtlar Azərbaycanın dövlət quruluşunun dəyişdirilməsinə cəhdlər var. Yəni hansısa bir ölkənin quruluşunun Azərbaycanda tətbiqini həyata keçirmək istəyirlər. Azərbaycan xalqı isə referendum yolu ilə öz müqəddəratını müəyyən edib, dünyəvi dövlət yaradıb. Xalq hüquqi və demokratik dövlət qurub. Lakin bəzi şəxslər bəzi ölkələrin təhdidi, sifarişi ilə Azərbaycanda dini dövlət, başqa-başqa dövlət formalarının tətbiqinə cəhd etməyə başlayıblar. Çağırışlar edirlər. Ən əsası da bu funksiyanı yerinə yetirmək üçün fəaliyyətə başlayıblar. Bunların qarşısı mütləq alınmalıdır. Ona görə də biz bu qanunvericilik dəyişikliyini həyata keçirdik. Xaricdə təhsil alaraq, gəlib Azərbaycanda dini ayinləri yerinə yetirənlərlə bağlı məsələyə gəldikdə isə, bunun özü də çox ciddi məsələdir. Məsələn, ABŞ-da iki məsələyə xüsusi diqqət verilir: 1) ABŞ prezidenti mütləq ölkədə doğulan ölkə vətəndaşı olmalıdır; 2) İbtidai siniflərdə dərs deyən müəllim mütləq ABŞ-da doğulmalıdır, ölkənin vətəndaşı olmalıdır. Çünki uşağın ilk dəfə şüurunun formalaşmasında, təlim-tərbiyəsində rol oynayan şəxs Amerika psixologiyasına malik olmadan, hansısa bir ölkənin psixologiyasını daşıyıb o uşağın beyninə yeritdiyi təqdirdə, uşaq artıq Amerika düşüncə tərzinə malik olmayacaq. O baxımdan da dini ayinləri insanlara çatdıran insan Azərbaycanda təhsil almalıdır. Çünki o insan hansısa xarici ölkədə oxuduğu müddət ərzində - hansı ki, erkən yaşlarından etibarən 10 müddətinə təhsil alır - bu müddətdə təhsillə yanaşı, həmin ölkənin yaşam tərzini, təfəkkürünü, düşüncələrini özü ilə daşıyıb gətirir. Burada dini mərasimlərin, ayinlərin yerinə yetirilməsində də o psixologiya ilə hərəkət edir. Hətta bəzən görürsən ki, o ölkələrdə oxuyan şəxs oranın kəşfiyyat orqanlarının təsiri altına düşür. İndi biz eyni zamanda çalışırıq ki, öz ölkəmizdə bu cür məktəblərin sayı artırılsın və ibtidaidən başlayaraq uzunmüddətli bir dini təhsil sistemi qurulsun ki, xaricə getməyə ehtiyac qalmasın. Müxtəlif dini mədrəsələrin yaradılmasını da düşünürük.

- Bu məsələ Azərbaycanın bir sıra müsəlman ölkələri ilə dini təhsil sahəsində əlaqələrinə və tələbə mübadiləsinə zərər vurmayacaq? Məsələn, başqa ölkələr iddia edə bilərlər ki, onlarda təhsil alan məzunların burada çalışmasına məhdudiyyətlər yaranır, yaxud işlə təmin olunmur və s...

- Onlar sadəcə, dini ayinləri yerinə yetirə bilməz. Məsələn, məsciddə oturub xütbə oxuya bilməz. Axund və ya imam təyin oluna bilməz. Amma gedib Elmlər Akademiyasında çalışa bilər, təhqiqat apara bilər, orta məktəbdə dərs deyə bilər və sair. Bilirsiniz, Azərbaycanda İslam modeli ən doğru modeldir. Bizdə din dövlətdən ayrıdır, amma dövlət dinə həmişə qayğı göstərir. Bu model çox düzgün seçilmiş modeldir. Bunu dəyişdirməyə cəhd göstərənlər isə çox yanlış yoldadırlar.

- Nardaran hadisələrinə qayıdaq. Nardaranda həyat tərzinin ölkənin digər yerlərindən fərqli olduğu, orada dini qayda-qanunların hökm sürdüyü hər kəsə məlum idi. Necə oldu ki, dövlət məhz indi qəti addım atmağa qərar verdi?

- Nardaranda mütəmadi olaraq sosial problemlər adı altında müxtəlif hadisələr baş verib. Nardaran camaatının böyük hissəsi inanclı insanlardır. Lakin etiraf etmək lazımdır ki, Nardaranda başqa dövlətin təsiri altına düşənlər, həmin ölkədə təhsil və təlim alanlar, oranın maliyyə diktəsi ilə hərəkət edənlər var. Bir çox dini ekstremistlər də oranı özlərinə baza seçmişdilər. Son hadisələr zamanı orada tutulanların əksəriyyətinin Nardarana heç bir aidiyyəti yoxdur. Oranın sakini deyillər, Azərbaycanın digər bölgələrindədirlər. Baza kimi Nardaranı seçmək, orada gizlənmək, orada təlimlər keçmək və ən əsası da, buradan mərkəzləşib dövlət quruluşunun dəyişdirilməsi planının qurulması bilavasitə o qəsəbənin ölkə qanunları ilə deyil, özlərinin qurduğu qaydalarla, daha dəqiqi, başqa dövlətin qaydaları ilə idarə olunmasını pik nöqtəsinə çatdırdı. Ona görə dövlət hərəkətə keçdi. Artıq məlumat çatmışdı ki, vəziyyət ciddi şəkil alıb və orada toplaşan ekstremist insanlar digər bölgələrdə də özlərinin yerli təşkilatlarını yaradıblar. Əsas məqsəd isə Azərbaycanın dövlət quruluşunun dəyişdirilməsidir. Açıq şəkildə buna cəhd göstərirdilər. Ayrı-ayrı bölgələrə məktublar, müraciətlər göndərirdilər. Yaxud başqa bölgələrdən bəzi insanlar bu məqsədlə Nardarana axın edirdilər, ekstremistlərə biət edirdilər. Bütün bunların üstü açılandan sonra orada təmizlənmə işinə qərar verildi.

- Bu hadisənin ardınca qonşu İranın bəzi ayətullahları, deputatları Azərbaycan dövlətini qınadılar və orada həbs olunanları qəhrəman elan etdilər. Siz başqa dövlətin bu işə təsirindən danışırsınız. Həmin dövlət İrandır?

- Bəli. Ümumiyyətlə, İran və Azərbaycanın münasibətlərinin pozulmasına ciddi cəhd edənlər var. İran parlamentinin təhlükəsizlik komitəsinin sədr müavini, general Mənsur Həqiqətpur Nardaran hadisələri barədə danışmazdan əvvəl də Azərbaycanla bağlı çoxlu xoşagəlməz bəyanatlar səsləndirib. Bu yaxınlarda orada yerli televiziya kanallarının birində azərbaycanlılar təhqir olundu. Baxmayaraq ki, Həqiqətpur özü deputat kimi o bölgədən - Ərdəbildən seçilib və deyilənə görə azərbaycanlıdır, amma öz seçicilərinin hüquqlarını müdafiə etmədi. İndi oradan bura guya Nardaranın təəssübünü çəkir, Nardaranda tutulan təxribatçı qrupların hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğuldur. Həqiqətpur keçmiş kəşfiyyat generalıdır və onunla bağlı Azərbaycanda cinayət işi qaldırılıb. Vaxtilə burada səfirlikdə çalışdığı müddətdə təxribatçı əməllərlə, ermənilərə məlumat ötürməklə məşğul olub. Onun Nardaranda da adamları var idi. Belələrinin məkrli niyyətləri ilə Nardaranda inanclı insanlar təsir altına alınmağa cəhd edilir. Yoxsa, Nardaranda xeyli inanclı, ziyalı, vətənini sevən insanlar var.

Ümumiyyətlə, İranın bu işdə marağı olması məsələsinə gəldikdə, açıq demək lazımdır ki, əlbəttə, hər dövlət istəyir ki, yaxınlığındakı ölkə onun istəyinə uyğun şəkildə dövlət qursun. Biz isə istəyirik ki, dövlətimiz azad, demokratik dövlət olsun. O baxımdan, yəni bunların cəhdlərinə baxmayaraq, Azərbaycan öz yolu ilə gedir. Qonşu dövlət təbii ki, Azərbaycanın bu qədər inkişafını, güclü və müstəqil dövlət olmasını istəməz. Azərbaycanda söz, mətbuat azadlığı var, azad telekanallar var, İnternet azaddır, hər şey göz qarşısındadır. Bu da bəzilərinə sərf eləmir. Nəticə etibarilə də bu cür insanlar vasitəsilə niyyətlərini həyata keçirirlər. Burada bəzi insanların şüuruna yeritməyə çalışırlar ki, guya Azərbaycanın dövlət quruluşu səhvdir və dəyişdirilməlidir.


- Bu ərəfədə eyni zamanda ölkədə milli təhlükəsizlik, rabitə və yüksək texnologiyalar nazirləri səviyyəsində vəzifədən azad edilmələr, ardınca isə o qurumlarda islahatlar, kütləvi işdən çıxarmalar və həbs dalğası başladı. Xüsusilə MTN olayı ilə əlaqədar üzə çıxan faktlar cəmiyyətdə şok yaratdı.

- Bəzən sadalayarlar ki, hansısa nazir nöqsan əsasında işindən kənarlaşdırılanda hökumət istefaya getməlidir və sair. Prezident ali icra hakimiyyətidir. Dəfələrlə cənab prezident bütün məmurlara xəbərdarlıq edib ki, borcunuz xalqa xidmət etməkdir, xalqı dövlətdən narazı salmayın. Lakin bəziləri yolunu azdı, tamah ardınca başqa istiqamətə getdi. Prezident də son dəfə xəbərdarlıq etdi ki, bu cür şəxslər nəinki işdən çıxarılacaq, hətta vəzifəsində xoşagəlməz əməllərə yol verənlər həbs olunacaq. Biz də bu gün şahidi oluruq ki, həmin insanlar cəzalandırılır. Amma insanlar gərək bunu adi hal kimi qəbul etsinlər. Əlbəttə, aidiyyəti strukturlar gərək vaxtında o qurumlardakı halları görüb, məsələ qaldıraydılar ki, bunlar daha da dərinə getməsin.

Hər iki qurumda baş verən bu hadisəyə hərə bir cür yanaşır. Təbii ki, burada xəyanət də, vəzifə səlahiyyətlərini aşma da, cinayət də var və sair. İndi bununla bağlı istintaq gedir və nəticəsi məlum olacaq. Keçmiş MTN-də aparılan struktur islahatı isə artıq bu qurumun daha mükəmməl işləməsinə əsas yaradacaq.

Digərləri də baş verənlərdən ibrət götürməlidir. Qalanlarına dərs olmalıdır ki, belə əməllərə yol verməsinlər.

- Siz necə düşünürsünüz, hər iki qurumun keçmiş rəhbərinin bu sadaladığınız məsələlərə əsasən həbs olunma ehtimalı varmı?

- Bu, istintaqın işidir. Amma onu deyim ki, cənab prezident xəbərdarlıq etmişdi ki, qanunsuzluqlara yol verənlər həm işdən çıxarılacaq, həm də həbs olunacaqlar. İndi müxtəlif adamlar məsuliyyətə cəlb edilib. Onların verdiyi ifadələr göstərəcək ki, hər iki keçmiş nazir həbs olunacaq, ya yox.