Bu gün tanınmış bəstəkar, Xalq artisti Azər Rzayevin anadan olmasından 94 il ötür

Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin tanınmış nümayəndəsi Azər Rzayev özünəməxsus üslubda yazıb-yaradaraq fərdi məktəbini yaradıb. Böyük sənətkarların ailəsində dünyaya göz açaraq, musiqiyə sonsuz bağlılıq ruhunda tərbiyə alıb yetişmiş bir bəstəkar və ifaçı kimi hələ gənc yaşlarından respublikamızın musiqi ictimaiyyətinin diqqətini cəlb edə bilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu gün tanınmış bəstəkar, Xalq artisti Azər Rzayevin anadan olmasından 94 il ötür.

Azər Rzayev 1930-cu il iyulun 15-də Bakı şəhərində Hüseyn Rzayevin və Azərbaycanda Ərəbzəngi rolunun ilk qadın ifaçısı, məşhur opera müğənnisi Həqiqət Rzayevanın ailəsində dünyaya göz açıb. İlk təhsilini Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının nəzdindəki 11 illik orta ixtisas musiqi məktəbində skripka aləti üzrə professor S.Bretanitskinin sinfində və eyni zamanda Boris Zeydmanın uşaq yaradıcılığı sinfində alıb. Daha sonra musiqi təhsilini Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında davam etdirərək 1953-cü ildə oranı 2 ixtisas üzrə - bəstəkarlıq üzrə professor B.Zeydmanın və skripka üzrə professor A.Amitonun sinfini bitirib. 1953-cü ildən 10 illik musiqi məktəbində skripka ixtisası üzrə müəllim və konservatoriyada konsertmeyster – müşayiətçi kimi fəaliyyətə başlayıb.

A.Rzayev bir bəstəkar kimi ilk dəfə skripka ilə simfonik orkestr üçün 1 saylı Konserti ilə tanınıb. Bəstəkar bu əsərə görə 1955-ci ildə Varşavada keçirilən bəstəkarların Beynəlxalq Müsabiqəsində laureat adına layiq görülüb. 1954-cü ildən Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının üzvü, 1957-ci ildən Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü olub, həmçinin 1957-ci ildən Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında əvvəlcə kamera ansamblı üzrə müəllim, baş müəllim və nəhayət professor kimi fəaliyyət göstərib, Radio və Televiziya komitəsində səs rejissoru (1958-1960), M.Maqomayev adına Dövlət Filarmoniyasında bədii rəhbər (1965), Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının direktoru (1972-1987) olub.

Yaradıcılıq fəaliyyətində Beynəlxalq və Ümumittifaq müsabiqələr laureatı və diplomantı, Azərbaycan gənclərinin I və II festivallarında həm bəstəkar, həm də ifaçı kimi laureat adlarına layiq görülüb.

Bəstəkarın yaradıcılığında əsas yeri instrumental musiqi janrları tutur. O, skripka ilə simfonik orkestr üçün 3 Konsertin, 6 poemanın, o cümlədən "Həyat vurğunu", "Nəsimi", "Atamın xatirəsinə" poemalarının, "Bakı-90" simfoniyasının, skripka ilə orkestr üçün "Fədai-Vətən", violonçel və simfonik orkestr üçün "Poema-konsert"-in, tar və simfonik orkestri üçün "Düşüncə" və "Qaytağı", fortepiano və simfonik orkestr üçün Konsertin, habelə "Hacı Kərimin Aya səyahəti" adlı bir operettanın, çoxlu sayda kamera-instrumental əsərlərin, tamaşalara yazılmış musiqilərin müəllifidir.

1963-cü ildən televiziya və radioda "Azərbaycan musiqi tarixindən səhifələr", "Orkestrin musiqi alətləri haqqında", "Bəstəkarlarımızın portreti", "Musiqi aləmi" silsilə verilişlərin müəllifi və aparıcısı olub. 1997-ci ildə Bülbül adına orta-ixtisas musiqi məktəbi nəzdində "Uşaq simfonik orkestri" yaradıb.

İnstrumental musiqinin müxtəlif janrlarında bəstələdiyi əsərlər, habelə, kinoya və teatr tamaşalarına yazdığı musiqi Azərbaycan musiqi mədəniyyətini zənginləşdirmiş gözəl sənət nümunələri ilə milli mədəniyyətimizə imzasını daxil edib.

Uzun bir yaradıcılıq yolu keçmiş Azər Rzayev sənətə gedən yolda istedad və zəhmətini ortaya qoyaraq mükəmməl nümunələrin müəllifinə çevrilib. Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrına rəhbərlik etdiyi dövrdə Azərbaycan bəstəkarlarının bir sıra yeni opera və balet əsərlərinin uğurla tamaşaya qoyulmasında təşəbbüskar olub. Dövri mətbuatda çap etdirdiyi məqalələr, radio və televiziyada apardığı verilişlər onu ölkəmizdə Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin yorulmaz təbliğatçısı kimi də yaxşı tanıdıb.

Azər Rzayev bütün ömrünü sənətə, milli mədəniyyətimizin inkişafına həsr edib. Sənətkar musiqi mədəniyyətimizin inkişafına verdiyi töhfələrə görə bir sıra fəxri adlara və mükafatlara layiq görülüb. O, Əməkdar incəsənət xadimi, Xalq artisti fəxri adları, "Şöhrət" ordeni, "Humay" mükafatı ilə təltif olunub.

Azərbaycanda yeni ifaçılar nəslinin yetişdirilməsində də Azər Rzayevin rolunu xüsusi qeyd etməliyik. Bu gün müxtəlif musiqi kollektivlərində çalışan ifaçıların bir çoxunun sənət aləminə vəsiqə alması onun yarıməsrlik pedaqoji fəaliyyətinin nəticəsidir.

Bəstəkar 2015-ci il dekabrın 14-də də Bakı şəhərində dünyasını dəyişib.