Bu gün Vaşinqtonda Ermənistanın Xarici İşlər Naziri Ararat Mirzoyan və ABŞ Dövlət Katibi Antoni Blinken Ermənistan Respublikası ilə Amerika Birləşmiş Ştatları arasında strateji tərəfdaşlıq haqqında sənəd imzalayacaqlar. Tədbir İrəvan vaxtı ilə saat 22:00-da baş tutacaq. Bu, əslində İrəvan üçün, təəssüf ki, tarixi hadisədir. Ermənistan və ABŞ hərbi-siyasi ittifaqın imzalanması imkanının əsasını qoyur. Şübhəsiz ki, erməni-amerikan münasibətlərinin böyük potensialı var. Bunun ən vacib məqamı Ermənistanın ABŞ-ın NATO-dan kənar mühüm müttəfiqi statusunu almasıdır.

Ermənistan hökuməti həmçinin Donald Tramp administrasiyası ilə də strateji tərəfdaşlıq sazişinin həyata keçirilməsi və Ermənistanın NATO-dan kənar mühüm müttəfiq statusunu təmin etməsini gözləyir.

Ermənistanda bəyan edirlər ki, hazırda Ermənistanın hərbi-siyasi müttəfiqi yoxdur və ABŞ-Fransa strateji əməkdaşlığının inkişafı təhlükəsizlik təminatlarının təmin edilməsinə töhfə verə bilər. Ermənistanın Co Bayden administrasiyası ilə işi onu strateji tərəfdaşlıq sazişinin imzalanması mərhələsinə gətirib. Əmindirlər ki, Donald Tramp və Respublikaçılar administrasiyası da Ermənistanla münasibətlərin dərinləşməsində maraqlı olacaq.

Ermənistan Aİ-yə də üzvlük prosesinə başlamaq niyyətini açıqlayıb. Yaxın vaxtlarda parlament müvafiq qanun qəbul edəcək və Ermənistan Aİ-yə üzvlük prosesinə rəsmən başlayacaq. Əslində Paşinyan hesab edir ki, Ermənistan Rusiyadan Qərbə doğru strateji dönüş edir. Belə olduğu halda yaxın gələcəkdə Ermənistanın KTMT və Aİİ-dən çıxmasını da gözləmək olar.

Bu da o deməkdir ki, Rusiya Cənubi Qafqazda mövqelərini itirir və mövqelərini Qərbə verir. Bu, belə olduğu halda, Cənubi Qafqazın tarixində böyük geosiyasi dəyişikliyə çevrilə bilər. İrəvandakılara görə, əsrlər boyu bu bölgə Rusiya, Türkiyə və İranın təsiri altında olmuşdur. Ermənistanın sayəsində regionda qərbləşmə prosesi başlayır. Ermənistanın Aİ-yə daxil olma ehtimalı yüksəkdir ki, bu da #Cənubi Qafqazın avropalaşmasının başlanğıcı deməkdir. Gürcüstanın iştirakı ilə bu prosesi sürətləndirmək olardı.

Nəticə: Ermənistan doğrudanmı bu addımları ata biləcək və dediyi kimidir? Axı Cənubi Qafqaz adına danışmaq təkcə Ermənistanın "başı üçün" deyil. Bundan əlavə, Trampın bu gedişata reaksiyası maraqlıdır. Bəs Azərbaycan, Türkiyə, İran, Rusiya və Gürcüstan necə reaksiya verəcək?

Əziz Əlibəyli
Siyasi şərhçi, Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin (STM) mətbuat xidmətinin rəhbəri