“Azərbaycançılıq həm də Azərbaycanın suverenliyini və müstəqilliyini müdafiə edir” Siyasət
Asim Vəliyev: “Bu ideologiyanın gənclər arasında təbliğ olunması böyük əhəmiyyət kəsb edir.”
Hər bir xalqın milli ideologiyası onun milli kimliyinin, varlığının formalaşması üçün əsas faktorlardan hesab olunur. Azərbaycan xalqının azərbaycançılıq ideologiyası bu baxımdan müstəsna əhəmiyyətə malikdir.
Azərbaycançılıq Azərbaycan xalqının adət-ənənələri, milli-mənəvi dəyərləri başda olmaqla bütün xüsusiyyətlərini özündə ehtiva edir.
Mütəxəssislər hesab edirlər ki, azərbaycançılıq məfkurəsi Azərbaycan ərazisində yaşamış yerli və gəlmə etnosların həyatının ictimai təkamülü haqqında təbii inamlara, mifoloji baxışlara söykənən fikir forması kimi meydana çıxıb.
AMEA-nın A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun aparıcı elmi işçisi dosent Mübariz Ağalarlının “Azərbaycançılıq məfkurəsinin tarixi mərhələləri və milli ideologiyaya çevrilməsi” məqaləsində qeyd edilir: “Azərbaycançılığın mənşəyi və təşəkkülü üç əsas problemin və onların arasında tarixi-mənəvi münasibətlərin aydınlaşdırılmasını zəruri edib. Bunların sırasında Azərbaycan siyasi coğrafiyası, Azərbaycan xalqı və Azərbaycan dövlətçiliyi anlayışları əsas amillərdən hesab olunur. Tarixi qaynaqlara istinadən qeyd etmək olar ki, bəşəriyyətin digər xalqları kimi Azərbaycan xalqı da Azərbaycan adlı tarixi-siyasi coğrafiyada təşəkkül tapıb və formalaşıb. Çoxsaylı mənbələr yerli Azərbaycan etnosları əsasında formalaşan xalqımızın yarandığı ərazinin hüdudlarını göstərərkən qeyd edirlər ki, Azərbaycanın hüdudları - şimalda Dərbənddən başlayaraq cənubda Zəncan və yaxud Həmədana qədər, şərqdə Xəzər dənizi, qərbdə isə Şərqi Anadolu hüdudları ilə sərhədlənib. Qeyd olunan bu tarixi-siyasi coğrafiya bütün mərhələlərdə təkcə coğrafi vahid kimi mövcud olmamış, eyni zamanda, bu hüdudlar daxilində onlarla Azərbaycan dövləti yaranıb və fəaliyyət göstərib.
Qaynaqlarda verilən məlumatlardan bəlli olur ki, tarixi proseslərin bütün mərhələlərində Azərbaycan xalqı etnik və dil baxımından türksoylu areala daxil olmuş, istər etno-siyasi, istərsə də dini-fəlsəfi mühitin yaranmasında türk etnosu davamlı olaraq öz aparıcı mövqeyini qoruyub saxlayıb. Təbii olaraq Azərbaycanda yaşayan azsaylı xalqlar və etnik qrupların da ölkəmizdə özünəməxsus dəyərlərə sahib olduğunu və dövlətçiliyimizin inkişafında rolunu qeyd etmək lazımdır....
Azərbaycançılıq ideologiyasının əsas təməl dayağı güclü, müstəqil, dayanıqlı dövlət ideyasıdır. Azərbaycançılıq ideologiyasının təşəkkül tapmasında və milli ideologiyaya çevrilməsində 1918-1920-ci illərdə mövcud olmuş Azərbaycan Cümhuriyyətinin özünəməxsus rolu var. Məhz bu dövrdə Azərbaycan xalqının çoxəsrlik dövlətçilik ənənələrinin davamı olan milli dövləti tarix səhnəsinə çıxıb, türk-islam dünyasında ilk respublika - Azərbaycan Cümhuriyyəti mövcud olub, eyni zamanda, azərbaycançılıq ideologiyasının nəzəri və praktiki əsasları təşəkkül tapıb...
Azərbaycançılıq ideologiyası, XX əsrin ikinci yarısında özünün daha dinamik və yüksək inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub. Bu, bilavasitə XX əsrin ikinci yarısından başlayaraq dövlət və siyasət səhnəsinə çıxıb, görkəmli ictimai-siyasi və dövlət xadimi, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin adı və fəaliyyəti ilə bağlı olub.
Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyev azərbaycançılıq ideologiyasının formalaşmasında və inkişafında misilsiz xidmətlər göstərib. Bu dövrdə artıq azərbaycançılıq ideologiyası siyasi və mədəni elitanın düşüncə sərhədlərini aşaraq praktiki olaraq ümum-Azərbaycan ideologiyasına çevrilmə imkanı əldə edib...”.
"Gənclərin Töhfəsi" İctimai Birliyinin sədri Asim Vəliyev “Xalq Cəbhəsi”nə müsahibəsində Azərbaycançılıq ideologiyasının gənc nəsil arasında mənimsənilməsinin önəmindən danışdı.
Təşkilat rəhbəri hesab edir ki, Azərbaycançılıq ideologiyası Azərbaycanın milli kimliyini, mədəniyyətini, dilini və tarixini qoruyub saxlamaq və inkişaf etdirmək məqsədi daşıyan bir ideologiyadır: “Azərbaycançılıq mədəni baxımdan zəngin keçmişi qoruyub saxlamaq və gələcək nəsillərə ötürmək məqsədi daşımaqla yanaşı, həm də Azərbaycanın milli suverenliyini və müstəqilliyini müdafiə edir. Bu baxımdan da bu ideologiyanın gənclər arasında təbliğ olunması böyük əhəmiyyət kəsb edir.
İlk olaraq Azərbaycançılıq ideologiyası Azərbaycanın tarixi, mədəni və dil irsini qoruyub saxlamaq və gələcək nəsillərə ötürmək baxımından çox önəmlidir. Gənclərin bu ideologiyanı mənimsəməsi onlarda öz köklərinə sədaqət hissini gücləndirə və Azərbaycan mədəniyyəti ilə kimliyi arasında möhkəm bağ yaratmağa imkan verər. Həmçinin gənclərə öz mədəni irsini anlamağa, qiymətləndirməyə və qorumağa da kömək edər”.
O, əlavə edib ki, Azərbaycançılıq ideologiyası Azərbaycanın öz milli müstəqilliyini və suverenliyini qoruyub saxlamaq səylərini gücləndirir: “Gənclərin bu ideologiyanı mənimsəməsi, onların öz ölkələrinin tarixi-mədəni müstəqilliyini müdafiə etmək həssaslığını artırır. Bu, gələcəkdə Azərbaycanın milli maraqlarını qoruyacaq liderlərin yetişməsinə töhfə verə bilər.
Azərbaycançılıq ideologiyası Azərbaycan cəmiyyətinin bütövlüyünü qoruyan bir amildir. Gənclərin bu ideologiyanı mənimsəməsi onlarda ictimai birlik və həmrəylik hisslərini gücləndirir. Ümumi mədəni və tarixi dəyərlərə malik olmaq şüuru cəmiyyətdəki müxtəlif qruplar arasında körpülər qurmağa və birlikdə hərəkət etmək bacarığını inkişaf etdirməyə kömək edə bilər.
Azərbaycanın öz milli varlığını güclü şəkildə qoruyub saxlaması və inkişaf etdirməsi ölkənin sosial, mədəni və iqtisadi sahələrdə daha da irəliləməsinə imkan verir. Gənclərin bu ideologiyanı mənimsəməsi innovativ düşüncə və məhsuldarlıq üçün zəmin yarada bilər. Öz şəxsiyyətini və mədəni irsini qoruyan fərdlər özlərinə daha çox inamla hərəkət edərək ölkənin inkişafına töhfələr verə bilərlər.
Gənclər azərbaycançılığı qəbul etdikdə Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə tanınması və təmsil olunması daha effektli olur. Mədəni, tarixi və dil irsinə sahib çıxan gənclər beynəlxalq münasibətlərdə ölkələrini daha effektiv təmsil edə bilirlər. Bu, Azərbaycana qlobal platformalarda daha böyük söz sahibi olmağa və milli maraqlarını müdafiə etmək baxımından böyük önəm daşıya bilər.
Azərbaycanda təhsil sistemi gənclərin milli kimliyini gücləndirəcək şəkildə qurulmalıdır. Məktəblərdə Azərbaycan tarixini, mədəniyyətini, dilini və incəsənətini əhatə edən kurslar böyük əhəmiyyət kəsb edə bilər. Bu dərslər gənclərə bu köklərdən güc alaraq keçmişlərini dərk etməyə və gələcək qərarlarını verməyə imkan yarada bilər.
İncəsənət, ədəbiyyat və bir sıra sahələr Azərbaycanın milli kimliyinin və dəyərlərinin gənc nəsillərə çatdırılmasında mühüm rol oynayır. Bu sahələrdə istedadlı gənclərin həvəsləndirilməsi və dəstəklənməsi Azərbaycan mədəniyyətinin zənginliyini və rəngarəngliyini qoruyub saxlamaqla yanaşı, onun beynəlxalq aləmdə təbliğinə də öz töhfəsini verə bilər”.
O, həmçinin diqqətə çatdırıb ki, Azərbaycançılıq ideologiyası həm də insan hüquqlarına, demokratik dəyərlərə sadiqliklə bağlıdır: “Gənclərin bu ideologiyanı mənimsəməsi öz ölkələrində demokratik proseslərdə iştiraka təkan verə və insan hüquqlarının müdafiəsi üçün maarifçiliyi artıra bilər. Bu, sosial ədalətin təmin olunması, ölkənin demokratik inkişafının gücləndirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Azərbaycanın coğrafi mövqeyi və tarixi şəraiti ona regional və beynəlxalq münasibətlərdə strateji rol oynamağa imkan verir. Gənclərin azərbaycançılıq ideologiyasını mənimsəməsi öz ölkələrinin beynəlxalq aləmdə nüfuzunu artıra, onların regional əməkdaşlıq və təhlükəsizlik məsələlərində fəal rol almasına şərait yarada bilər.
Azərbaycanın ekoloji və təbii sərvətləri davamlı inkişaf və ətraf mühitin mühafizəsi siyasətinin daim inkişaf etdirilməsini tələb edir. Gənclərin azərbaycançılıq ideologiyasını mənimsəməsi onların təbii mühiti qorumaq və davamlı gələcək üçün çalışmaq motivasiyasını artıra bilər. Bu, həm bugünkü, həm də gələcək nəsillərin rifahı üçün vacibdir.
Bu məqamlar gənclər arasında azərbaycançılıq ideologiyasının mənimsənilməsini və əhəmiyyətini daha dərindən dərk etməyə imkan verir. Azərbaycanın gələcəyi naminə gənclərin öz milli kimliyini, mədəni irsini və milli dəyərlərini qoruması ölkənin inkişafında və beynəlxalq aləmdə fəal mövqe tutmasında mühüm rol oynaya bilər.
Nəticə etibarilə qeyd edə bilərik ki, gənclərin azərbaycançılıq ideologiyasını mənimsəməsi Azərbaycanın milli kimliyinin və müstəqilliyinin qorunub saxlanılması və möhkəmləndirilməsi prosesində mühüm rol oynayır. Bu ideologiyanın gənclər tərəfindən əhəmiyyəti ölkənin gələcəyi üçün möhkəm zəmin yaradır və milli dəyərlərin qorunması və inkişafına mühüm bağlılıq nümayiş etdirir. Gənclər arasında azərbaycançılığın yayılması Azərbaycan cəmiyyətinin birliyini və həmrəyliyini artırır, ölkənin beynəlxalq aləmdə mövqelərini möhkəmləndirir”.
Əli