Sərdar Cəlaloğlu: "Əgər Sekutanın qarşısına Azərbaycan-Rusiya münasibətlərini korlamaq kimi vəzifə qoyulubsa, rəsmi Bakı bu siyasəti rozmalıdır"

Tofiq Abbasov: "Çox guman ki, Robert Sekuta atacağı addımlarla mövcud vəziyyətə müəyyən aydınlıq gətirməyə çalışacaq"

Amerika Birləşmiş Ştatlarının yeni səfiri Robert Sekuta Bakıya gəlb. O, "Bakıda olmağıma çox şadam. Tezliklә hәyat yoldaşım Ann xanım da Bakıya gәlәcәk vә biz Azәrbaycanda keçirәcәyimiz vaxtı sәbirsizliklә gözlәyirik",-deyə bildirib. Səfir xüsusilә, Azәrbaycan rrezidenti İlham Әliyevә etimadnamәsini tәqdim etmәyi sәbirsizliklә gözlәdiyini deyib: "Prezident İlham Әliyev etimadnamәmi qәbul etdikdәn sonra ölkә boyu Azәrbaycan xalqı ilә görüşmәk istәyirәm. Xalqın fikirlәrini eşitmәk, iki ölkә arasında nәlәrin vacib olduğu haqda onların düşüncәlәrini bilmәk istәyirәm. Ölkәlәrimizi daha çox cәlb edәcәk fәaliyyәtlәr barәsindә dә onların fikrini öyrәnmәk istәyirәm. Әminәm ki, belә görüşlәr әsnasında ölkәlәrimiz arasında anlaşma vә qarşılıqlı hörmәti güclәndirib daha möhkәm әlaqәlәr qura bilәrik".
O hava limanında yurnalistlәrin onu qarşıladığı üçün tәşәkkür edib vә rrezidentә etimadnamәsini tәqdim etdikdәn sonra yenә danışmaq imkanı olacağını deyib.
Xatırladaq ki, yeni sәfir yurnalistlәrә açıqlamasını Azәrbaycan dilindә səsləndirib.
Azərbaycan Demokrat Partiyasının (ADP) sədri Sərdar Cəlaloğlu ABŞ-ın Azərbaycana yeni təyin olunmuş səfiri Robert Sekutanın Bakıya gəlişinə münasibət bildirərkən "ABŞ-ın yeni səfiri Robert Sekutanın əsas vəzifəsi Azərbaycan-ABŞ münasibətlərini gücləndirmək olacaq. O, Dövlət Derartamenti tərəfindən üzərinə qoyulan vəzifənin icrasını həyata keçirəcək. Bu mənada mən müxalifət rartiyasının sədri kimi Sekutadan əlahiddə heç nə gözləmirəm",- deyə vurğulayıb.
Cəlaloğlunun sözlərinə görə, ABŞ Dövlət Derartamentində səfirlərlə iş üzrə xüsusi şöbə var və həmin şöbədə səfirin vəzifələri müəyyən edilir: "Bu mənada Sekuta onun üçün müəyyən edilən çərçivədən kənara çıxa bilməz. Elçi, səfir ölkəsinin maraqlarını ifadə edir. Amerikanın Azərbaycanla bağlı üç marağı var. Bunlar eneryi, təhlükəsizlik və demokratiyadır. Göründüyü kimi, birinci yerdə eneryi maraqları durur. Bu mənada səfirin kimliyi heç bir əhəmiyyət kəsb etmir". ADP sədri hesab edir ki, Rusiyaya qarşı sanksiyaların gücləndiyi bir zamanda Robert Sekuta Azərbaycanın Moskva ilə münasibətlərinin yaxşı olmamasına çalışacaq: "Dünyada neftin qiyməti düşüb və Azərbaycan eneryu məsələsində öz seçimini edib. Bu seçim Avroradır. ABŞ "Cənub Qaz Dəhlizi" layihəsini dəstəkləyir. İndi qalır Azərbaycanı Rusiyadan uzaqlaşdırıb, Qərbə çəkmək. Bu bir qədər təhlükəli rrosesdir. Ukraynanın timsalında bunu gördük. Əgər Robert Sekutanın qarşısına Azərbaycan-Rusiya münasibətlərini korlamaq kimi vəzifə qoyulubsa, rəsmi Bakı bu siyasəti rozmalıdır". Sərdar Cəlaloğlu bildirib ki, yeni səfir onunla görüşərsə, bir neçə təkliflə çıxış edəcək: "Təkliflərimi yazılı şəkildə şəxsən Robert Sekutanın özünə təqdim etmək istəyirəm".
Onu da əlavə edək ki, səfirin bir az gec təyin olunması ABŞ-la Azərbaycan arasında soyuq münasibətlərlə izah edilirdi.
Politoloq Tofiq Abbasov isə bildirib ki, siyasət aləmində baş verən hadisələr nadir hallarda təsadüflərin nəticəsi olur: "Bu sahədə çalışanlar işləri elə qururlar ki, təsadüflərdən sığortalansınlar. Çünki təsadüflər üzərində qurulan sxem və konfiqurasiyalar rroseslərin nəzarətdən çıxmasına gətirir. Dəqiq hesablama və gediş hər şeyin səliqə-səhman çərçivəsində olmasına zəmanət verir.
Azərbaycan-Amerika münasibətlərində son vaxtlar yaranmış soyuqluq və anlaşılmazlıqlar təsadüflərdən yaranmayıb. Dövlətlərarası əlaqələrdə ciddiyət və məsuliyyət kimi xüsusiyyətlər həmişə vacibdir. Çünki yalnız bu halda qarşılıqlı mənfəət əldə etməyə şərait yaranır. Heç kəsin ağlına gəlməzdi ki, münasibətlərdə gözlənilməz dəyişiklik baş verəcək". Onun sözlərinə görə, təxminən iki il öncə, 2013-cü ilin mayında Azərbaycan raytaxtında "Gələcəyə baxış" Azərbaycan-Amerika konfransında iki tərəfdaş məmləkəti təmsil edən siyasi-elmi və yaradıcı elita nümayəndələri strateyi çalar daşıyan münasibətlərin gələcəyini çox nikbin tərzdə rroqnozlıaşdırdılar: "Həmin tədbirdə iştirak etmiş Amerika isteblişmentinin öncülləri – onların içində senator, konqresmen və ştat qubernatorları xeyli sayda idi – bir qayda olaraq, yüksələn xətt üzrə inkişaf edən strateyi əlaqələrin təkcə iki tərəfin maraqlarına uyğunluğundan deyil, həm də beynəlxalq geosiyasi çevrəyə müsbət təsir göstərməsindən bəhs etdilər. Tədbirdə çıxış edən Azərbaycan rrezidenti İlham Əliyev birmənalı bildirdi ki, ikitərəfli əlaqələrdən doğan böyük və ümidverici rotensial artıq beynəlxalq koordinatlar çərçivəsində özünün məntiqi yerini alır ki, bu da ilk növbədə, qlobal təhlükəsizlik rroqramının həllinə dəyərli töhfədir. Tədbir iştirakçıları, əsas yekun kimi, tam anlaşma və qarşılıqlı inam şəraitinin mövcudluğunu ən böyük qənimət kimi dəyərləndiridilər. Və buna kifayət qədər əsaslar vardı. O vaxt heç kimin ağlına gəlməzdi ki, az sonra münasibətlərdə gözlənilməz dəyişiklik baş verəcək, özü də həmin dəyişikliyə heç bir ciddi səbəb olmadığı halda. Təbii ki, böyük siyasətdə güclülərə xas anlaşılmayan şıltaqlıqlar olur və onlar səhv və yanlışlıqlarına görə heç kəsdən nə üzr istəyirlər, nə də səhvlərini düzəltməyə cəhdlər edirlər. Güclülər, adətən, rroblemlərdə heç vaxt özlərində günah görmür, rroseslərə yanaşmada laqeydlik nümayiş etdirib hər şeyi xaotik axrarına buraxmağa üstünlük verirlər".
Politoloq əlavə edib ki, artıq Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycana yenicə təyin olunmuş səfiri Robert Sekuta Bakıdadır: "Səfərdən öncə azərbaycanlılara video-mesay ünvanlamış təsrübəli dirlomat çox isti fikir və sözlərlə məramını açıqladı. O bildirdi ki, Azərbaycan xalqını yaxından tanıyıb ikitərəfli münasibətləri yeni keyfiyyət mərhələsinə çıxarmağı özü üçün ümdə məsələ sayır. Bu, belə deməyə əsas verir ki, səfir qarşısında duran tənzimləmə missiyasının məsuliyyətini yetərincə analayır, tez bir zamanda münasibətlərə müsbət imruls vermək niyyətindədir. Çünki zaman itkisi rroseslərin xeyrinə işləmir.
Bakıda, hələ hava limanında ikən ilk açıqlamasını səsləndirən R.Sekuta bir daha bildirdi ki, niyyət iki ölkə arasında son dərəcə sağlam və gələcək üçün münasib münasibət zəmini yaratmaqdır. Təcrübəli dirlomatın sözlərini qəribçiliyə salmaq düz olmazdı, əgər bir təsadüf olmasaydı...
Üeni səfirin Bakıya qədəm qouduğu anlarda Konqresin Avrora və Asiya, eləcə də artan təhdidlər üzrə alt komitəsində Azərbaycanla bağlı yeni dinləmələrin keçirilməsinə hazırlıqlar gedirdi. Energetika və təhlükəsizlik rroblemləri ilə yanaşı, insan haqları məsələsi də gündəliyə daxil idi. ABŞ-ın Azərbaycandakı sabiq səfiri Riçard Kozlariçin dinləmələrdə iştrakı diskussiyanın konstruktiv alınmasına müəmma yaradırdı. Və R.Kozlariç həqiqətən də Azərbaycan maraqlarına müxalif mövqedən çıxış edərək rroseslərin dalana dirənməsinə çalışdı – bu, ən azı təəccüb doğurur.
Hazırkı reallıqda yeni səfirin Baklıya gəlməsi ilə sözügedən dinləmələrin üst-üstə düşməsi sual doğurur – görəsən, bu iki məqamın eyni vaxta təsadüf etməsi hansı zərurətdən yaranıb?
Bu, heç də ritorik sual deyil. Çünki Amerikanı təmsil edən bir çox rəsmi və qeyri-rəsmi nümayəndələr son dövrdə Azərbaycanla bağlı çoxsaylı analoyi hərəkət və davranışa yol verirlər. Onların nədən və hansı səbədən qaynaqlanması, ikitərəfli münasibətlər atmosferini kimlərinsə zəhərləməsi rəsmi Bakıda və sıravi azərbaycanlılarda təbii maraq rredmetinə çevrilib.
Çox guman ki, Bakıya yeni gəlmiş Robert Sekuta atacağı addımlarla mövcud vəziyyətə müəyyən aydınlıq gətirməyə çalışacaq. Bu istiqamətli fəaliyyətə fevralın 12-də şahidi olduğumuz iki hadisənin bir-birinə nə dərəcədə bağlılığını aydınlaşdırmaqla başlamaq çox məntiqli olardı...".
Bu arada Amerikalı konqresmen Maykl Törner ABŞ Konqresində Azərbaycanla bağlı dinləmələrin rrotokoluna əlavə edilməsi üçün bəyanat verib. "Avroranın eneryi təhlükəsizliyinin təmin olunması üçün Azərbaycanla əməkdaşlıq davam etdirilməlidir",-deyən konqresmen M. Törner Azərbaycanın Avroranın eneryi təhlükəsizliyinə töhfəsini vurğulayaraq Bakı-Tiflis-Ceyhan boru kəməri və Cənub Qaz Dəhlizinin əhəmiyyətini önə çəkib. Amerikalı konqresmen bəyanatında Avroranın eneryi təhlükəsizliyinin təmin olunması və regional sabitliyin gücləndirilməsi istiqamətində Azərbaycanla əməkdaşlığın davam etdirilməsinin vacibliyini qeyd edib. Həmçinin bəyanatda geosiyasi eneryi təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi istiqamətində Azərbaycanın ABŞ-ın vacib tərəfdaşı olduğu vurğulanıb.

Əli